Ha Kees,
Interessante vraag. Ik hoor het regelmatig ook andersom, mensen die zichzelf jaren een zes wanen en dan ontdekken dat het type 1 eigenlijk echt klopt. En zo zijn er veel mensen waarbij het jaren kost om te ontdekken dat ze mogelijk een diepere motivatie hebben dan diegene die ze dachten.
Allereerst mijn felicitaties, want je zoektocht heeft weer een impuls gekregen. Of je nu een ander type bent, of dat je uiteindelijk ontdekt dat je toch een type 1 bent, maakt vooral dat het proces van zelfonderzoek nog steeds leeft. Veel mensen denken, oh,m ik ben dit type en daarmee is de kous af. Elke zes tot 12 maanden bekruipt mij ook wel eens dat gevoel, vooral als ik iets lees, of mensen iets hoor vertellen.
Om met je een na laatste vraag te beginnen, er zijn theorieen dat je alle types in je hebt, en ik ben er van overtuigd dat niets menselijks ons vreemd is, maar alle grote enneagramleraren als Riso en Hudson, Helen Palmer, maar ook Almaas, gaan uit van 1 basismotivatie, die je type bepaalt. Dus mijn antwoord zou nee zijn, maar je zou wel kunnen onderzoeken wat maakt dat je zoveel type 1 herkent in jezelf. Misschien gedrag dat door je omgeving werd vereist of een zeer traumatische ervaring kan een soort neptype oproepen. Maar vaak genoeg gaat het om iets anders willen zijn dan je eigenlijk bent.
Zoals bekend veronderstelt mag worden, is type 1 en 6 op een aantal punten een look-a-like. Beiden kennen een strenge discipline voor zichzelf, controleren zichzelf en de omgeving en hebben een zeer kritische blik.
Het verschil is de motivatie om tot dit gedrag te komen. De kritische blik is om te verbeteren danwel op gevaar te scannen (wat er mis kan gaan). Een ander subtiel verschil is dat het type 1 zijn boosheid richt is op het heden (wat moet er nu verbeteren) terwijl type 6 zijn angst richt op de toekomst (wat kan er straks mis gaan), de zelfcontrole en controle is gericht op het creeren van een veilige omgeving.
Binnen het type 6 zijn er de fobische en de contrafobische zes. Ik ben benieuwd welke variant je meer herkend. De contrafobische zes kan een stuk makkelijker bijvoorbeeld woede laten zien. Voor een 1 juist iets wat hij bijna niet herkend. Woede is voor een type 1 een gevoel wat ze moeten leren duiden, omdat het voordat het zich uit in een andere emotie transformeert.
Maar goed dit is waarschijnlijk wel bekend terrein voor je. Misschien dat het helpt om de subtypen eens te onderzoeken. Je benadert je type dan vanaf je overlevingsstrategie en daar vind je veel gedragscomponenten. Misschien dat zij je meer inzicht kunnen bieden. Vraag jezelf eens af of je jezelf zou typeren als:zelfbehoudend, gericht op 1 op 1 relaties of op groepen.
Groet,
Henk
PS mailen mag ook hoor.